Ongevallen met derden

Hoe prestaties verbeteren en risico’s verminderen?

De laatste officiële cijfers van Eurostat, het bureau voor de statistiek van de Europese Unie, dateren uit 2018. In dat jaar vonden er in de EU 3,1 miljoen niet-dodelijke ongevallen plaats (die leidden tot minstens 4 kalenderdagen afwezigheid van het werk) en 3.332 dodelijke ongevallen. Dat is een verhouding van ongeveer 940 niet-dodelijke ongevallen voor elk dodelijk ongeval. Een pijnlijke toename van 8.137 niet-dodelijke en 60 ongelukken met dodelijke afloop in vergelijking met het jaar voordien. Welke industrieën worden getroffen? Welke letsels komen het meest voor? Waarom voldoet klassieke contractortraining niet? Hoe ziet moderne contractortraining er vandaag uit? Lees mee.

Let op met cijfers!

De ongevallencijfers verschillen sterk van land tot land, toch moeten de cijfers sterk genuanceerd worden. Koploper Frankrijk bijvoorbeeld, meldde per 100.000 werkenden 3.421 ongevallen, gevolgd door Portugal met 3.343 en Spanje  met 3.275 ongevallen. De laagste ongevalcijfers werden gemeld in Roemenië en Bulgarije, met 93 en 78 niet-dodelijke arbeidsongevallen per 100.000 werkenden. Wil dat zeggen dat contractoren veiliger aan het werk zijn in de oostelijke lidstaten? Nee, het heeft alles met het meldsysteem voor ongevallen te maken. Op verzekeringen gebaseerde systemen (zoals in ons land, Frankrijk, Spanje en Portugal) bieden een aanzienlijke financiële compensatie voor het slachtoffer wanneer een ongeval wordt gemeld, in tegenstelling tot wettelijk verplichte systemen (zoals in de meeste Oost-Europese landen) waarin slachtoffers door het algemene socialezekerheidsstelsel worden gedekt. Tijdens het interpreteren van de cijfers moet u dus rekening houden met over- en onderrapportage.

Gevaarlijke industrieën

Niet-dodelijke ongevallen kwamen het vaakst voor in de industrie (19%), de groot- en detailhandel (12%) en in de bouwnijverheid (12%). De sectoren bouw, vervoer en opslag, industrie en landbouw, bosbouw en visserij waren samen goed voor ongeveer twee derde (65%) van alle dodelijke arbeidsongevallen. Een vijfde (20%) vond plaats binnen de bouwsector, gevolgd door de sector vervoer en opslag (17%). Verder behoren ook de be- en verwerkende industrie (15%), de landbouw, bosbouw en visserij (13%) tot de industrieën waar een hoog aantal dodelijke ongevallen werd geregistreerd.

Soort letsel

Als we kijken naar het soort letsel dat werkongevallen veroorzaken, zien we op de eerste plaats oppervlakkige verwondingen (29%), gevolgd ontwrichtingen, verstuikingen en verrekkingen (26%). Ook  hersenschudding en inwendig letsel (19%) en botbreuken (11%) komen relatief veel voor. Andere ongevallen zoals shocks (4%) en brandwonden, schroeiplekken en bevriezing (2%) zijn er minder.

Geleidelijke verbetering in België

Alhoewel het aantal ongevallen op de werkvloer blijft stijgen, is er toch ook goed nieuws. Uit het statistisch jaarverslag van Fedris, het federaal agentschap voor beroepsrisico’s, blijkt dat het aantal ernstige tot zeer ernstige ongevallen in België afneemt. In 2019 waren dat er 8.152, zo’n 1.500 minder dan in 2011, het jaar waarin het hoogste aantal ongevallen werd geregistreerd.

Europese en Belgische wetgeving

Gezondheid en veiligheid op het werk is een van de gebieden waarop de Europese Unie de grootste invloed heeft gehad. Zoals vastgelegd in beginsel 10 van de Europese pijler van sociale rechten, hebben werknemers recht op een hoog niveau van bescherming van hun gezondheid en veiligheid op het werk en op een werkomgeving die is afgestemd op hun professionele behoeften.  Artikel 153 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie verleent de EU de bevoegdheid om richtlijnen op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk vast te stellen, om zo het optreden van de lidstaten te ondersteunen en aan te vullen. Richtlijn 89/391/EEG, de zogenaamde OSH-kaderrichtlijn, legt de belangrijkste beginselen vast om de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk te bevorderen. Zij waarborgt minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid in heel Europa.  De EU-richtlijnen moeten door de lidstaten omgezet worden in nationale regelgeving. In ons land werd dit via de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk vastgelegd in de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, kort de welzijnswet genoemd.

De rol van de de opdrachtgever

De wet heeft, om zoveel mogelijk bedrijfsongevallen te voorkomen, veel aansprakelijkheid bij de opdrachtgever gelegd. Het is zijn verantwoordelijkheid om te zorgen voor een veilige werkvloer. Welke verplichtingen heeft de opdrachtgever?

• Duidelijke werkinstructies geven (ook over hoe een job veilig moet worden uitgevoerd).
• De genomen veiligheidsmaatregelen goed communiceren.
• De uitvoering van de veiligheidsmaatregelen controleren.

Bij een werkongeluk ligt de bewijslast voor de niet-aansprakelijkheid bij de opdrachtgever. Hij is dus altijd aansprakelijk voor letselschade tot hij het tegendeel kan bewijzen. Zo zal hij moeten aantonen dat hij in alle opzichten heeft voldaan aan zijn zorgplicht om een veilige werkomgeving voor derden te bieden. De eerste verdedigingslinie tegen ongevallen op het werk zijn dus absoluut de juiste veiligheidsprocedures. Zo voorkomt de opdrachtgever oplopende financiële kosten, productiviteits- en imagoverlies.

Het doel van contractortraining

Een sterke veiligheidstraining is zoveel meer dan enkel het ondertekenen van een A4-tje met richtlijnen. Kies een proactieve manier van omgaan met veiligheid om incidenten te voorkomen. Hoe? Door uw contractoren, subcontractoren, aannemers en onderaannemers een verplicht trainingsproces te laten doorlopen tijdens de kwalificatiefase. Aan welke eisen voldoet een kwalitatieve contractortraining?

• De nadruk ligt altijd op preventie.
• De contractor wordt omgevormd van ‘lijdend voorwerp’ tot ‘onderwerp’.
• Naast de naleving van regels focust de training ook op productiviteit en welzijn.
• Een goede training maakt veiligheid bespreekbaar en stimuleert communicatie.
• Een goede training heeft geïntegreerde testmodules (eventueel gekoppeld aan goedkeuring/verbod om de site te betreden).

Soorten contractortraining

VEILIGHEIDSTRAINING VIA E-LEARNING

Dit type training wordt ontworpen om organisatorische risico’s te verminderen en te voldoen aan lokaal of nationaal beleid en overheidsrichtlijnen. Een efficiënte manier van informeren en testen van eigen werknemers en derden (zoals contractoren, toeleveranciers, klanten en patiënten). De onderwerpen worden bepaald volgens de behoefte van de onderneming of organisatie, de standaarden van de sector en de vereiste juridische kaders. Het voordeel van e-Learning? Je kan kan de trainingen aanvullen met steeds veranderende testvragen. Je hebt de keuze tussen eenvoudige, korte modules van enkele minuten tot hele veiligheidstrajecten, bestemd voor grote bedrijven met veel werknemers en/of contractoren. Meer weten over e-Learning in de praktijk? Lees de case study van de samenwerking tussen Onyx en Jan De Nul Group.

Digitale toolbox

Wat kan je doen met een toolbox van Onyx? Derden of eigen werknemers inlichten over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico’s. De toolbox toont, op een heldere manier, welke maatregelen moeten in acht genomen worden om die risico’s tot het minimum te herleiden. Indien gewenst, kan een kennistest aan de toolbox gekoppeld worden. Via het platform Onyx One kan je de deelname en testresultaten registreren.

POORTFILM OF POORTINSTRUCTIE

Lange rijen bij de portier? Contractors die de veiligheidsvoorschriften maar half kennen en niet echt toepassen? Met de Onyx poortfilm heb je de oplossing in handen. De digitale poortfilm wordt volledig op maat gemaakt. De contractor volgt de poorttraining op voorhand en krijgt on site een aantal testvragen om te zien of de veiligheidsregels begrepen werden. Enkel na het succesvol afronden van de test krijgt hij toegang tot de site.

De voordelen van online contractortraining

Controle

Door het integreren van testvragen is je medewerker of contractor verplicht de online module aandachtig en volledig door te nemen. Slaagt hij of zij niet voor de test, kan de toegang tot de site ontzegd worden.

Uniformiteit

Standaardisatie van trainingsmateriaal is van cruciaal belang. Door het invoeren van online training zorg je voor uniform trainen, wat bijdraagt aan de kwaliteit van de training. Iedereen krijgt dezelfde inhoud op dezelfde manier gepresenteerd.

Meertaligheid

EU-OSHA, het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk, vereist dat veiligheidstraining in de moedertaal moet worden kunnen gevolgd. Bij het ontwerpen van e-Learning op maat wordt daar rekening mee gehouden. Voor sommige klanten maken wij online veiligheidsmodules in meer dan 20 talen.

Geen wachtrijen

Traditionele methodes belemmeren de productiviteit omdat ze moeten worden gevolgd tijdens de werkuren. Dit zorgt vaak voor files aan de poort. Online veiligheidstrainingen bieden een grotere mate van flexibiliteit omdat ze op voorhand en op afstand kunnen worden gevolgd.

Ingedekt

Ondernemingen kunnen effectief aantonen dat ze voldoen aan de veiligheidsnormen van de industrie. Bovendien kun je aantonen dat je als onderneming duidelijke informatie verschaft en dat deze doorgenomen en begrepen is.

Onyx One

EEN ONLINE PLATFORM VOOR MEER VEILIGHEID OP DE SITE

Veiligheid speelt een grote rol in het contractorbeleid van jouw onderneming? Onyx One, het contractor management platform van de industrie, helpt je die veiligheid te waarborgen. Het platform kan in een ‘light versie’ gebruikt worden voor het trainen, testen en opvolgen van derden. De ‘full’ versie stroomlijnt het hele werkproces:

• Bedrijfskwalificatie.
• Persoonlijke kwalificatie.
• Aanmelding.
• Training.
• Rapportering.
• Automatische opvolging.